ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ-ಡಿಕೆ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಕುರ್ಚಿ ಕಾದಾಟ: ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ

(ಮಹಾದೇವ ವಡಗಾಂವ)

ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ವಾತಾವರಣವು ಇದೀಗ ತೀವ್ರ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಡಿಕೆ ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಡುವಿನ ಶಕ್ತಿ ಸಂಘರ್ಷವು ಪಕ್ಷದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮೀರಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.

2023ರ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ನಂತರ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರನ್ನು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ, ಈ ನಿಯೋಜನೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ 2.5 ವರ್ಷಗಳ ಭಾಗೀದಾರಿ ಒಪ್ಪಂದವೊಂದು (ರೋಟೇಷನಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್) ಇತ್ತು ಎಂದು ಶಿವಕುಮಾರ್ ಬೆಂಬಲಿಗರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನವೆಂಬರ್ 20ರಂದು ಸರ್ಕಾರದ 2.5 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ, ಈ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಡಿಕೆ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಪೆÇೀಷಕರು ದೆಹಲಿಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ನಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡ ಹೇರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.< ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದದ ವಿವಾದ

2023ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ 135 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದು, ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ದಾಟಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ (77 ವರ್ಷ) ಮತ್ತು ಡಿಕೆ ಶಿವಕುಮಾರ್ (63 ವರ್ಷ) ಇಬ್ಬರೂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಹೈಕಮಾಂಡ್ (ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ, ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ, ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಖರ್ಗೆ) ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಮೊದಲ 2.5 ವರ್ಷ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಶಿವಕುಮಾರ್‍ಗೆ ಕುರ್ಚಿ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.  ಇದರಿಂದ ವಿವಾದ ತೀವ್ರಗೊಂಡಿದೆ.

ನವೆಂಬರ್ 20ರ ನಂತರ, ಶಿವಕುಮಾರ್ ಬೆಂಬಲಿಗ 10ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಶಾಸಕರು ಮತ್ತು ಸಚಿವರು ದೆಹಲಿಗೆ ಧಾವಿಸಿ, ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ನಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮೂರನೇ ಬ್ಯಾಚ್ ಶಾಸಕರು ನವೆಂಬರ್ 24ರಂದು ದೆಹಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.< ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, ರಾಜಕೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.< ಆದರೆ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರ ಪರವಾಗಿ ಸತೀಶ್ ಜಾರ್ಖಿಹೊಳಿ ಮುಂತಾದ ನಾಯಕರು ಬೆಂಬಲ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಬ್ಬರ ಸಾಮಥ್ರ್ಯಗಳ ಹೋಲಿಕೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಯಾಗತೊಡಗಿದೆ.

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರ ಬಲವು ಪಕ್ಷದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಾಯಕನಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಅವರ ಪುತ್ರ ಯತೀಂದ್ರ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಸಹ ಜಾರ್ಖಿಹೊಳಿಯಂತಹ ನಾಯಕರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರ ಬಲವು ವಕಲಿಗ ಸಮುದಾಯದ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಯುವ ಚೇತನದಲ್ಲಿದೆ. ಅವರು “ಪಕ್ಷದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗುತ್ತೇನೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದರೂ, ಬೆಂಬಲಿಗರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿವೆ.

ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ನ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮ:

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೈಕಮಾಂಡ್ (ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಖರ್ಗೆ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ, ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ) ಈಗ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಖರ್ಗೆ ಅವರು “ಸಮಯ ಬಂದಾಗ ಔಷಧಿ ನೀಡುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ, ಇದರರ್ಥ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.

ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು, ಆದರೆ ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಶಿವಕುಮಾರ್‍ಗೆ ಒಲವು ತೋರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಭರವಸೆಗಳು (5 ಗ್ಯಾರಂಟಿಗಳು) ಜಾರಿಯಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬ, ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲತೆ ಎಂದು ಬಿಜೆಪಿ ಆರೋಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.<ಇದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಗೆ ಚುನಾವಣಾ ನಷ್ಟ ತರಬಹುದು.

ಯಾರು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾರೆ? ನನ್ನ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ:

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಈಗ ಹೆಚ್ಚು ಬಲಿಷ್ಠರಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಶಾಸಕ ಬೆಂಬಲ, ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿಯ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಿರತೆಯ ಚಿಂತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅವರು ಪೂರ್ಣ ಅವಧಿ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು ಎಂದು ನಾನು ಊಹಿಸುತ್ತೇನೆ.

ಆದರೂ, ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಮರುವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಅವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿ ನೀಡಬಹುದು (ಉದಾ: ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯ).

ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ 40% ಇದ್ದರೆ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರಿಗೆ 60% ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ನ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರವೇ ಈ ಕಾದಾಟಕ್ಕೆ ತೀರ್ಮಾನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಘರ್ಷ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಗೆ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು, ಆದ್ದರಿಂದ ಸಮತೋಲನದ ನಿರ್ಧಾರ ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನ ‘ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದ?:

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ-ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಡುವಿನ ಅಧಿಕಾರ ಹಂಚಿಕೆಯ ಅಪರೂಪದ ವಿವರಗಳು

ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ರಂಗದಲ್ಲಿ ಈಗ ‘ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದ’ ಎಂಬ ಪದವು ಒಂದು ರಹಸ್ಯವಲ್ಲದೇ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಬೆಂಬಾಟ್ ಸ್ಫೋಟಕವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿದೆ. 2023ರ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಬ್ರೋಕರ್ ಮಾಡಿದ ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಡಿ.ಕೆ. ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಡುವಿನ ಅಧಿಕಾರ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇದೀಗ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಮೊದಲ 2.5 ವರ್ಷಗಳು (ಮೇ 2023ರಿಂದ ನವೆಂಬರ್ 2025ರವರೆಗೆ) ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, ನಂತರ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರ ಮಾಡುವುದು ಎಂದು ವರದಿಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಆದರೆ, ಶಿವಕುಮಾರ್ ಸ್ವತಃ “ಇದು 4-6 ಜನರ ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದ, ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿವಾದವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸಿದೆ.

2023ರ ಮಾರ್ಚ್-ಮೇ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅದ್ಭುತ ಗೆಲುವು ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ, ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿವಕುಮಾರ್ ಇಬ್ಬರೂ ದಾವೆ ಎದ್ದಿದ್ದರು. ಶಿವಕುಮಾರ್‍ರ ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯಾನುμÁ್ಠನ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವು ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಗೆಲುವು ತಂದಿದ್ದರೂ, ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿತು. ಆದರೆ, ಈ ನಿರ್ಧಾರದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದವಿದೆ ಎಂದು ಪಕ್ಷದ ಒಳಗಿನ ಮೂಲಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿವೆ.

ಈ ಒಪ್ಪಂದವು ಮಾರ್ಚ್ 2023ರಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಖರ್ಗೆ ಅವರ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ, ಶಿವಕುಮಾರ್, ಖರ್ಗೆ, ಜನರಲ್ ಸೆಕ್ರಟರಿ ಕೆ.ಸಿ. ವೇಣುಗೋಪಾಲ್ ಮತ್ತು ರೀಪ್‍ಡೀಪ್ ಸುರ್ಜೇವಾಲಾ ಇದ್ದರು. ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ, ಇಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಿಂದಾಗಿ ಪಕ್ಷದ ಐಕ್ಯಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ಬರದಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವುದು.

ಒಪ್ಪಂದದ ವಿವರಗಳು ಇಂತಿವೆ:

ಅವಧಿ ಹಂಚಿಕೆ: ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಮೇ 20, 2023ರಿಂದ 2.5 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ (ನವೆಂಬರ್ 20, 2025ರವರೆಗೆ) ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರಿಗೆ ಸ್ಥಾನ ಹಸ್ತಾಂತರ ಮಾಡುವುದು. ಇದು ‘ಹಾಫ್-ಅಂಡ್-ಹಾಫ್’ ಫಾರ್ಮುಲಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ಮತ್ತು ಛತ್ತೀಸ್‍ಗಢದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಗೆ ತೊಂದರೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿತ್ತು.

ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವವರು: ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಂಡವರು 4-6 ಜನರಂತೆ – ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ, ಶಿವಕುಮಾರ್, ಖರ್ಗೆ, ವೇಣುಗೋಪಾಲ್, ಸುರ್ಜೇವಾಲಾ ಮತ್ತು ಸೋನಿಯಾ ಗಾಂಧಿ ಅಥವಾ ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು. ಶಿವಕುಮಾರ್ “ಇದು 5-6 ಜನರ ರಹಸ್ಯ” ಎಂದು ಕನಕಪುರದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರಂತೆ

ಹಿನ್ನೆಲೆ: ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಡುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಿಂದಾಗಿ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಯ ಆತಂಕ ಇತ್ತು. ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಇದನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸಲು ಈ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿತು, ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಬರಕಹಳೆಗೊಳಿಸಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಈಗ ನವೆಂಬರ್ 20ರಂದು ಸರ್ಕಾರದ ಮಧ್ಯಭಾಗ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಉಲ್ಬಣಗೊಂಡಿದೆ.

ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬೆಳಕಿಗೆ ತಂದಿವೆ. ನವೆಂಬರ್ 23ರಂದು ಶಿವಕುಮಾರ್ ಬೆಂಬಲಿಗ 6 ಶಾಸಕರು ದೆಹಲಿಗೆ ತೆರಳಿ, ಖರ್ಗೆ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು 10 ಶಾಸಕರು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಒತ್ತಡ ಹಾಕಿದ್ದರು. ಶಿವಕುಮಾರ್ “ನಾನು ಸಿಎಂ ಆಗಲು ಕೇಳಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಒಪ್ಪಂದವಿದ್ದು ಪಕ್ಷವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ “ಒಪ್ಪಂದ ಇಲ್ಲ, ನಾನು 2028ರವರೆಗೂ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತೇನೆ” ಎಂದು ಖಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಖರ್ಗೆ “ಇದನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಬಾರದು, ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ಹೇಳುತ್ತಿವೆ.

 

ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಬಗ್ಗೆ ಪಕ್ಷದ ಒಳಗಿನ ಮೂಲಗಳು ಹೇಳುವಂತೆ, ಇದು ಕೇವಲ ವೈಯಕ್ತಿಕವಲ್ಲ; ಪಕ್ಷದ ಐಕ್ಯ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟದ್ದು. ಆದರೆ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನ ಬೆಂಬಲಿಗರು “ಇದು ಬರಕಹಳೆಗೊಳಿಸದ ಒಪ್ಪಂದ, ಶಾಸಕಾಂಗ ಪಕ್ಷದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ” ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಈ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು “ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸ್ವತಃ ತನ್ನನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ” ಎಂದು ಟೀಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಐಎಐ ವೀಡಿಯೋಗಳ ಮೂಲಕ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಟೀಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಈ ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದದ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರ ಇಂದಲ್ಲ ನಾಳೆಯೇ ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ನಿಂದ ಬರಲಿದ್ದು, ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಮರುವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಾಯಕತ್ವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಮೊದಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ವಿವಾದವು ಪಕ್ಷದ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಧಕ್ಕೆ ನೀಡಬಹುದು. ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಶೀಘ್ರ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ‘ನವೆಂಬರ್ ಕ್ರಾಂತಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ಇನ್ನಷ್ಟು ತೀವ್ರಗೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಕುರ್ಚಿ ಕಾದಾಟ: ಪಕ್ಷ ವಿಭಜನೆಯ ನಡುವೆ

ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಅಥವಾ ಬೆಂಬಲ ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ರಂಗದಲ್ಲಿ ‘ನವೆಂಬರ್ ಕ್ರಾಂತಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಡಿ.ಕೆ. ಶಿವಕುಮಾರ್ ನಡುವಿನ ಕುರ್ಚಿ ಕಾದಾಟ ತೀವ್ರಗೊಂಡಿದೆ. 2.5 ವರ್ಷಗಳ ‘ರಹಸ್ಯ ಒಪ್ಪಂದ’ದ ವಿವಾದದೊಂದಿಗೆ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಬೆಂಬಲಿಗರ 15ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಶಾಸಕರು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ಗೆ ಒತ್ತಡ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ನಡುವೆ, ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಯ ಆತಂಕ ಉಲ್ಬಣಗೊಂಡಿದ್ದು, ಒಂದು ವೇಳೆ ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ (ಅಥವಾ ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರು) ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಅಥವಾ ಬೈಲ್‍ಔಟ್ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಬಹುದೇ? ಇದು ಕೇವಲ ಅನುಮಾನವಲ್ಲ; ಬಿಜೆಪಿಯ ರಣನೀತಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಇದನ್ನು ಸಾಧ್ಯಗೊಳಿಸುತ್ತವೆಯೇ? ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾವು ಈ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಳಿಹಾಕಲಾಗದು.

ಈ ಸಂಘರ್ಷವು ಪಕ್ಷ ವಿಭಜನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು: ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನ ಅಹಿಂದಾ (Sಅ/Sಖಿ/ಔಃಅ/ಮುಸ್ಲಿಂ) ಬೇಸ್ (65-70 ಶಾಸಕರು) ಇತ್ತ ಶಿವಕುಮಾರ್‍ರ ವೊಕ್ಕಲಿಗ-ಯುವ ಬೇಸ್ (45-55 ಶಾಸಕರು). ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಬಿಜೆಪಿ (066 ಸೀಟ್‍ಗಳು) ಈ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು “ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸ್ವತಃ ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ” ಎಂದು ಟೀಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಎಐ ವೀಡಿಯೋಗಳ ಮೂಲಕ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು “ಏಕಜನಾಥ್ ಶಿಂದೆÉ”ಗೆ ಹೋಲಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಆಧಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು:

ಪಕ್ಷ ವಿಭಜನೆಯ ನಡುವೆ, ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ (ಅಥವಾ ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರು) ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಅಥವಾ ಬೈಲ್‍ಔಟ್ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಕರಲ್ಲಿ ಇದು ಕೇವಲ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲ; ಹಿಂದಿನ ರಾಜಕೀಯ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಇದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಶಿವಕುಮಾರ್ ಕ್ಯಾಂಪ್‍ನ ಸಾಧ್ಯತೆ (40% ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ): ಬಿಜೆಪಿ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು “ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಏಕನಾಥ್ ಶಿಂಡೆ”ಗೆ ಹೋಲಿಸಿ, “ಅವರು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ವಿಭಜಿಸಿ ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಬಹುದು” ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಫೆಬ್ರುವರಿ 2025ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ ಆರ್. ಅಶೋಕ ಅವರು “ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶಿಂಡೆ ರೀತಿಯ ಯಾರಾದರೂ ಇದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು, ಇದು ಶಿವಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿತ್ತು. ನವೆಂಬರ್ 26ರಂದು, ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸದಾನಂದ ಗೌಡ ಅವರು “ಶಿವಕುಮಾರ್ ಬೈಲ್‍ಔಟ್ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಶಿವಕುಮಾರ್‍ರ 45+ ಶಾಸಕರು ಬಿಜೆಪಿಯ 66 ಸೀಟ್‍ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ 110+ ಸಂಖ್ಯೆ ತಲುಪಬಹುದು – ಇದು ರಿಸಾರ್ಟ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಸಾಧ್ಯ. ಆದರೂ, ಶಿವಕುಮಾರ್ “ಹೈಕಮಾಂಡ್ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬದ್ಧ” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ, ಮತ್ತು ಅವರ ಆರ್‍ಎಸ್‍ಎಸ್ ಭಜನೆ ಘಟನೆಯಿಂದಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ನಲ್ಲಿ ಅಪನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಕ್ಯಾಂಪ್‍ನ ಸಾಧ್ಯತೆ (20% – ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯ):

ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನ ಅಹಿಂದಾ ಬೇಸ್ ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿಗೆ ವಿರೋಧವಾಗಿದೆ – ಅವರು ಬಿಜೆಪಿ ಅನ್ನು “ಹಿಂದುಳಿದ ಜನಾಂಗಗಳ ವಿರೋಧಿ” ಎಂದು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2025ರಲ್ಲಿ ಕೆಎನ್ ರಾಜಣ್ಣಾ ಅವರ ಪುತ್ರ ರಾಜೇಂದ್ರ ರಾಜಣ್ಣಾ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಬೆಂಬಲಿಗ ಎಚ್‍ಸಿ ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಅವರನ್ನು “ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಹೋಗಿ ಸಿಎಂ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರು. ಇದು ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಕ್ಯಾಂಪ್‍ನಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಯ ಸಂಕೇತ. ಆದರೂ, ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯನ 65+ ಶಾಸಕರು ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿದರೆ ಸರ್ಕಾರ ಸಾಧ್ಯ – ಆದರೆ ಇದು ಅಹಿಂದಾ ಬೇಸ್‍ಗೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗಿ, ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಗೆ ಹಾನಿಯಾಗಬಹುದು.

ಹಿಂದಿನ ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮಾದರಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಬರಬಹುದೇ?

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಇಜನಾಥ್ ಶಿಂಡೆರ 40+ ಶಿವಸೇನಾ ಶಾಸಕರು ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 2019ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ 105ರಿಂದ 065ಕ್ಕೆ ಇಳಿದರೂ, ರಿಸಾರ್ಟ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಬಯಲುಸುಮ್ಮನವರಂತಹವರು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದರು. ಇದೀಗ ಬಿಜೆಪಿ “ಹಾರ್ಸ್ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್”ಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ – ರಾಜ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಃಙ ವಿಜಯೇಂದ್ರ “ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ನಾವು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೂ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಹೈಕಮಾಂಡ್ (ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ) ಇದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಡಿಸೆಂಬರ್ 1ರೊಳಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಬರಬಹುದು.|

ಸಾಧ್ಯ, ಆದರೆ ಅಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚು:

ಪಕ್ಷ ವಿಭಜನೆಯ ನಡುವೆ ಬಿಜೆಪಿಯೊಂದಿಗೆ ಮೈತ್ರಿ ಸಾಧ್ಯ – ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಿವಕುಮಾರ್ ಕ್ಯಾಂಪ್‍ನಿಂದ, ಏಕೆಂದರೆ ಬಿಜೆಪಿ ಈಗಾಗಲೇ “ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದರೆ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸುತ್ತೇವೆ” ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೂ, ಇದರ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆ (60%) – ಏಕೆಂದರೆ ಇಬ್ಬರೂ ನಾಯಕರು ಹೈಕಮಾಂಡ್‍ಗೆ ಬದ್ಧರೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಮತ್ತು ರಾಹುಲ್ ಗಾಂಧಿ ಸ್ಥಿರತೆ ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಘಟಿಸಿದರೆ, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‍ಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹಾನಿ – 2028ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋಲು ಖಚಿತ. ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಇದು “ಹಾರ್ಸ್ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್” ಅವಕಾಶ, ಆದರೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಐಕ್ಯ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು.

ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಡಿಸೆಂಬರ್ 1ರೊಳಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಲಿ – ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ‘ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಮಾದರಿ’ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಬರಬಹುದು. ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದೀಗ ಐಕ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಮಯವಿದೆ.